डा।केदार कार्की
परिचय
कडकनाथ अथवा बि एम सी कुखुरा एक कालो मासु हुने कुखुराको प्रजाती हो जसको रौ अनि छाला समेत कालो हुन्छ ्र कडकनाथ कुखुरालाइ स्थानीय भाषामा कालामासी , कालामास पनि भनिन्छ । किनभने यसको मासु ,छाला ,शरीरको रौ कालो हुन्छ ।
भारत मध्य प्रदेश उत्पति मानिएको यो कालो कुखुरा , भारत को आदिबासी समुदाय मा लोकप्रिय छ ्र आदिवासी समुदायले यो प्रजाती को कुखुरालाई विभिन्न चाड्पर्ब, देबिदेउता लाई बलि चढाउन उपभोग गरिने भएकाले कालान्तरमा अत्यधिक कुखुरा मारिए र उत्पादनमा कमि आयो जस्का कारण जङ्गल भएका पनि मासिए । त्यसकारण कडकनाथ कुखुरालाई लोपोन्मुख पनि मानिन्छ ।कडकनाथ प्रजातिको कुखुरा पालान र यसको ब्यवसायले नेपाल मा राम्रो सम्भावना बोकेको छ । कडकनाथ कुखुराको मुख्य बिसेशता भनेको स्थानीय बातावरण मा सहजै बढ्ने , रोग प्रति रोधात्मक छेमता भएको ,केहि गर्मी र मध्यम खालको तापक्रम भएको क्षेत्रमा घुलमिल हुन सक्ने र त्यस्तो वातावरणमा राम्रो सँग हुर्किन सक्नु हो । त्यसैले नेपाल को तराइ र पहडी भेगमा यो प्रजातिको कुखुरा को राम्रो सम्भावना देखिएको छ ।
पोषण तत्व
१ ०प्रोटिन को मात्रा २५५ भन्दा बढी हुन्छ साधारन्तय चराहरुमा १८ देखि २० ५ सम्म मात्र प्रोटिन हुन्छ ्र
२० अजयभिकतभचय िको मात्रा ण्।७३ – १ ।०५ ५ जबकि सेतो कुखुरा मा १३ – २५ ५ अजयभिकतभचय िहुन्छ ्र
३०अमीनो एसिडको मात्रा उच्च हुन्छ
४० भिटामिन द्यज्ञ,द्यद्द,द्यट, द्यज्ञद्द, ऋ र भ्, लष्बअष्ल , उचयतभष्ल, ाबत, अबअिष्गm, उजयकउजयचगक, ष्चयल, लष्अयतष्लष्अ बअष्मक आदि रहेको हुन्छ ।
मेडिसनल महत्व
१ ० महिलाहरु मा देखिने बाजोपन को उपचार , मष्तिस्क सम्बन्धित रोग , मुटु सम्बन्धित रोग हुने हरुको लागि यो जातको कुखुरा को मासु राम्रो हुन्छ्र
२० दिर्घकालीन रोग हरु जस्तै बचतजचष्तष्क, बकतजmब, अबलअभच, ऋइएम्, मष्बदभतभक र भाइरल रोग हरु जस्तै जभउबतष्तष्क ऋ र ज्क्ष्ख्रब्क्ष्म्क् का लागि यो कुखुराको मासु फाइदा जनक छ ।
३० द्ययियम एचभककगचभ को समस्या हुने हरुका लागि पनि यस्को मासु औषधी को रुपम प्रयोग हुँदै आएको छ ।
४० यो कुखुरा को मासु मा हुने पोषण तत्वहरु कारण ,रोग प्रतिरोधक को रुपमा पनि यस्को मासु प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
५ ० यसको अण्डा मा समेत उच्च रुपमा प्रोटिनको मात्र हुने र फ्याट को मात्र कम हुने हुदा मानव स्वास्थ्य को लागि अति उत्तम हुन्छ ्र यस्को प्रयोग ले टाउको दुख्ने , रिङ्गटा लाग्ने र किड्नी को समस्या लाई नि कम गराउछ ।
नेपाल मा कडक नाथ जात को कुखुरा को ब्यबसायिक सम्भाना छ र हालसालै कहिँ कतै यसको पालन समेत गर्न थालिएको छ ्र यो कुखुरा नेपाल जस्तो हावापानी मा सजिलै गर्न सकिन्छ । हेर्दा कालो हुने हुदा धेरै ले यसलाई मन नपराउने भएता पनि यसको पोषण तत्व को हिसाब ले उत्कृस्ट कुखुरा को मासु मा कालो कुखुराको मासु पर्छ्र ।